سوالات پر تکرار
فرایند درمانگر حرفه ای شدن در قرار، پس از مشاهده الگوهای موفق در آمریکا و استرالیا طراحی شده است؛ دو کشوری که بنیانگذاران قرار در آن زندگی می کنند.
دانشجویان روانشناسی، پس از ورود به مقطع ارشد یا دکترا، می بایست کم کم رویکرد خود را انتخاب کنند. رویکردهایی مانند هیجان مدار، گشتالت، روانکاوی، طرحواره، واقعیت درمانی و... هر کدام از این رویکردها، جهان بینی متفاوتی دارند و برای متخصص شدن در هر کدامشان، تار موهای بسیاری قرار است که سفید شود. آموزش رویکرد، برعهده دانشگاه نیست، از این رو دانشجویان روانشناسی، یا درمیانه دانشگاه و یا پس از دانشگاه، می بایست با انستیتوهای مختلف تماس گرفته و وارد سیستم آموزشی آنها شوند. پس فارغ التحصیل شدن از دانشگاه، فقط وجاهت قانونی دارد و یک دانشجوی روانشناسی برای درمانگر حرفه ای شدن، می بایست با اسنتیتوهایی که به صورت تخصصی رویکرد درمانی آموزش می دهند ادامه دهد.
در این انستیتوهای تخصصی، آموزش در دو گام رخ میدهد. گام اول آموزش کلاسیک است. یعنی اصول اولیه به شما توضیح داده می شود. گام دوم کارورزی است. برای همین به درمانگر اجازه داده می شود تا با برچسب کارورز، با تعداد بسیار محدودی مراجع، مراجعینی که می دانند درمانگرشان کارورز است، جلسات درمانی شروع کند. این فاز، مهم ترین فاز درمانگر شدن است. برای همین یک استاد ناظر که ما او را سوپروایزر می نامیم، به شکل های مختلفی بر جلسات درمانگر نظارت می کند. هرچه مهارت درمانگرِ کارورز بیشتر شود، سوپروایزر به او اجازه می دهد تا با مراجعین بیشتری کار درمانی انجام دهد.
یکی از نکات بسیار مهم در کارورزی این است که مهم ترین تفاوت یک کارورز با درمانگر متخصص، در تعداد ساعت هاییست که سوپروایز بر عملکردشان نظارت کرده است. برای همین از نظر پیشینۀ علمی، تفاوت چشمگیری میان درمانگر متخصص و درمانگر کارورز نیست. نکتۀ مهم دیگر این است که ما درمانگرانی داریم که در یک رویکرد متخصص هستند و در رویکرد دیگری کارورز. برای مثال درمانگری که ده سال است دارد با رویکرد طرح واره کار درمانی می کند و متخصص است و تصمیم میگیرد که وارد رویکرد گشتالت شود، به عنوان کارورز وارد رویکرد گشتالت می شود.
کارورزی مهم ترین بخش درمانگر شدن است ولی مانند بسیاری مفاهیم دیگر که در ایران از اعتبار افتاده است، درمانگرهای کمی حاضرند که زیر بار کلمۀ کارورز بروند. از این رو، فارغ التحصیلان روانشناسی با ارائۀ یک مدرک دانشگاهی به کلینیک ها و یا ساختن یک پیج بیزینسی در سوشال مدیا، به عنوان درمانگر متخصص کار درمانی شان را شروع می کنند و نتیجه همان آسیب هاییست که امروزه می بینیم.
دلایل زیادی وجود دارد که مراجعین تمایل دارند که با درمانگر کارورز جلسۀ درمانی شروع کنند. یکی از مهم ترین دلایل این است که درمانگری که شرمی از عنوان کارورز ندارد، درمانگر قابل اعتمادی است. درمانگرهای کارورز، درمانگرهای سخت کوشی هستند و با استمرار بیشتری با سوپروایزر مشورت می کنند. انگیزه های مالی هم بی تأثیر نیست برای اینکه یک نفر تمایل داشته باشد تا با درمانگر کارورز پیش برود. حق ویزیت درمانگران کارورز طبیعتا کمتر از درمانگران متخصص و درمانگران ارشد است.
پس سیستم کارورزی در قرار قابل اعتماد است به این دلیل که برای تک تک مراحل آن برنامه ریزی شده است و مراجع می داند که جلساتش توسط درمانگر کارورز پیش می رود و توسط سوپروایزر و سوپروایزر ارشد نظارت می شود.
رویکردهای مختلف در روان درمانی به شکل های مختلفی بر عملکرد درمانگرهایشان نظارت می کنند. در بعضی از رویکردها، اساتید ناظر دستنوشته های درمانگر را بررسی می کنند، در بعضی از رویکردها، اساتید ناظر فیلم جلسات را مشاهده می کنند و در بعضی از رویکرها، اساتید ناظر به صورت هم زمان و دوربین خاموش در جلسه ی درمان شرکت می کنند. نکتۀ بسیار مهم این است که نظارت به هر شکلی باشد، درمانگر به طور کامل مراجع را در جریان می گذارد. هیچ اتفاقی بدون رضایت مراجع رخ نمی دهد.
دو عدد از پرتکرارترین سوال هایی که این روزها از جامعه روانشناسی پرسیده میشود این است که یک چرا حق ویزیت بسیاری از درمانگران بالاتر از حق ویزیت مصوب سازمان نظام است و دیگری اینکه چرا به شکلی مرسوم، درمانگران ساکن ایران، از مراجعین خارج از ایران، با نرخ دلار حق ویزیت را محاسبه می کنند.
ما در اینجا، فقط راجع به درمانگران تیم قرار توضیح می دهم.
یک: مدرک دانشگاهی برای ورود به قرار کافی نیست و درمانگران قرار می بایست دوره های تخصصی حرفه شان را خارج از قرار بگذرانن. اکثر این دوره ها توسط اساتید بین المللی برگزار و هزینه شان به صورت دلاری و یورویی محاسبه می شود. عددی متغیر بین دویست تا هزار و پانصد دلار. هزینه ای که به صورت مستمر درمانگران باید پرداخت کنند تا بروز باقی بمانند.
دو: تمام درمانگران تیم قرار به صورت مستقیم و هر هفته و گاهی هفته ای دوبار با سوپروایزر یا همان استاد ناظر در ارتباطند. این جلسات برای مراقبت از درمانگر و مراجع بسار ضروریست و به علت پیچیدگی بسیار بالای این جلسات، از چهل تا 250 دلار برای درمانگران هزینه دارد. از آنجایی که جلسات سوپرویژن مانند هوا برای درمانگران است، قرار در پرداخت هزینه ی جلسات سوپرویژن به درمانگران کمک می کند.
سه: قرار اخلاقی و حرفه ای نمی داند که یک درمانگر، از یک حدی بیشتر در هفته مراجع ببیند. درمانگر خسته، یک درمانگر آسیب دیده ی آسیب زننده است. تعداد زیاد جلسات در هفته با حجم بالایی از مطالعه، سوپرویژن و آموزشی که در قرار از درمانگرها انتظار می رود، قابل جمع نیست. بماند که درمانگر باید بین زندگی عادی و شغلش به عنوان درمانگر تعادل برقرار کند.
ما در تیم قرار باید بتوانیم حق ویزیتی را برای درمانگرانمان در نظر بگیریم که بتوانند بدون فرسوده کردن خود با جلسات زیاد، هم از پس هزینه های آموزش و سوپرویژن خود بر بیایند، هم از پس هزینه های زندگی. پس فضای منصفانه ی مالی برای درمانگران از همان ابتدا، فضای پایدارِ دلاری است. یک عددِ پایدارِ دلاری که هم ریشه در واقعیت های زندگی ایران دارد، هم ریشه در واقعیت های زندگی در خارج از ایران. برای مثال عدد پیشنهادی انجمن روانشناسان استرالیا برای هر جلسه، 318 دلار است که البته روانشناس داخل ایران برای فردی که داخل استرالیاست، یک پنجم این عدد را محاسبه می کند.
ما با اینکه به رسمیت می شناسیم که درمانگرهای ساکن ایران بخواهند خود را به شبکه ی جهانی و بین المللی وصل کرده و با مراجعینی از نقاط مختلف دنیا و به زبان فارسی و یا انگلیسی جلسه داشته باشند، با این حال، ما در قرار، با درمانگرهایمان هم ارزشیم که باید مراقبت کنیم تا مراجع ساکن ایران، از خدمات تراپی با کیفیت محروم نشود. برای همین درمانگرها، ترکیبی از مراجعین بین المللی، چه انگلیسی زبان و چه فارسی زبان و مراجعین ساکن ایران را در تقویم خود جای می دهند.
در پایان، شما یک انسانید با این غریزه ی طبیعی که منصفانه پول پرداخت کنید، نه بیشتر و نه کمتر، درمانگر های قرار هم یک انسانند با این غریزه ی طبیعی که حق ویزیتشان منصفانه باشد، نه بیشتر و نه کمتر. تجربه ی مان از بازخورد مراجعین ساکن ایران و خارج از ایران می گوید که تلاشمان برای ایستادن در نقطه ی منصفانگی حق ویزیت، تا به امروز جواد داده است. برای همین امیدواریم که به ما اعتماد کنید. در غیر این صورت، برای ما کاملا قابل درک است که با فردی جلسات درمان تان را شروع کنید که فضای مالی اش، با نظام ارزشی شما هماهنگ تر است.
تمامی جلسات قرار آنلاین بوده و به صورت تصویری برگزار می شود.
بعد از همه گیری کرونا، پژوهش های بسیاری پیرامون اثرگذاری جلسات آنلاین صورت گرفت و نتیجه خیره کننده بود. در بسیاری از موضوعات، تفاوت معناداری میان جلسات حضوری و آنلاین مشاهده نشد و در بعضی موضوعات مانند اضطراب اجتماعی، جلسات آنلاین اثرگذاری بیشتری را نشان داد. چالش هایی مانند ترافیک، جای پارک، محدودیت زمانی و دور بودن از متخصص از دیگر دلایلی است که جلسات آنلاین را بسیار محبوب کرده است.